Cuba het land van de sigaren, rum en de salsa. Of toch niet?
Iedereen kent de verhalen wel: Ga nu naar Cuba voordat het verpest is door de Amerikanen, Cuba is zo mooi en authentiek daar moet je zijn geweest. Nu wij toch in de buurt waren en wij allebei nieuwsgierig waren naar hoe Cuba nu echt is vlogen we van Cancun naar Havana voor een periode van 3 weken. Vooraf hadden we veel gelezen over hoe het reilt en zeilt op Cuba aangezien het anders gaat dan in de rest van Latijns-Amerika. Kijk ook deze aflevering van SBS6 Opgelicht in het buitenland – Cuba.
Centro Havana
Na een korte vlucht van ongeveer 45 minuten kwamen we aan op Havana Airport. Het avontuur in Cuba kon beginnen. De eerste kennismaking met de Cubanen had beter gekund. De vrouw achter de immigration desk had er totaal geen zin in (waarschijnlijk was ze liever kapper geworden) en was ook niet van plan om ons te woord te staan. Goed, zal wel een uitzondering zijn. Dachten we.
Belangrijk om te weten is dat het op Cuba onmogelijk is om met je Maestro pinpas geld te pinnen of te betalen bij winkels/hotels etc. Deze pas wordt nergens geaccepteerd en je kunt jezelf veel moeite en ergernis besparen door veel Euro’s of Mexicaanse pesos mee te nemen en deze 
vervolgens te wisselen bij de zogenoemde Cadecas/Casas de Cambio (wisselkantoren). Neem vooral geen Amerikaanse dollars mee want over elke dollar die je inwisselt betaal je niet alleen het verschil in munt eenheid, nee je betaalt ook nog eens een boete omdat je Amerikaanse dollars meeneemt. Juist, de banden met Amerika zijn super. Tijdens het wisselen van je geld, laat je geen moment afleiden! Het komt vaak voor, helaas maar waar, dat er tijdens deze handeling geld van je wordt afgenomen. Hierover later meer.
Cuba heeft weinig tot geen Hostels waar backpackers verblijven. Geen probleem want er zijn genoeg “Casas Particulares” waar je bij een Cubaans gezin verblijft. Dit is een erg leuke, unieke mogelijkheid om de Cubanen te leren kennen en goede optie aangezien wij in alle casas goede voorzieningen (airco, fan, bergruimte, privé badkamer) hadden. De eerste overnachting in Centro Havana hadden wij via www.hostelsclub.com geboekt en wij sliepen bij Licet en Peppe. Via de mail had Licet ons gemaild dat het taxitarief (er is namelijk geen openbaar vervoer van het vliegveld naar de stad) van het vliegveld naar haar huis +/- 15-20 CUC moest zijn. Op het moment dat wij bij het vliegveld naar buiten stapten, regende het keihard en was het dringen geblazen voor de taxi’s. Uiteraard werd de prijs daardoor duurder volgens de chauffeur. We waren er ook wel klaar mee en wilde graag onze spullen droppen. De rit van 20 minuten was 30 CUC ( ongeveer 28 euro, zelfs na onderhandelingen) en dit was dan ook een realiteitscheck dat het in Cuba duurder is dan de rest van Centraal Amerika. Geinig was dat toen de taxichauffeur ons afzette, hij ons zijn kaartje gaf en vertelde dat wanneer wij vanaf hier naar het vliegveld wilde, het 10 CUC goedkoper was. Klantvriendelijkheid staat op 1 :).
Onze host, Licet, had ons vanaf het balkon al aan zien komen en was naar beneden gekomen om ons te verwelkomen. In het gedeelte waar wij verbleven was veel hoogbouw waaronder ook de flat van Licet. Nadat we onze kamer hadden betrokken en een sapje hadden gedronken gingen we naar El Capitolio. El Capitolio is een zeer statig gebouw wat in samenwerking met de Amerikanen is gebouwd 1926 – 1929 en tot aan de Cubaanse Revolutie was het de zetel van de Cubaanse regering. Wij hadden namelijk afgesproken met het Oostenrijkse stel wat wij in Semuc Champey – Guatemala hadden ontmoet. Afzonderlijk van elkaar vlogen we op dezelfde dag en gingen wij 1 dag later weg dan zij. Toeval. Tijdens het dinner werden de plannen besproken voor de komende dagen. Tijdens het bestellen van het eten werd het direct duidelijk dat er in Cuba niet heel veel goederen zijn want de meeste dingen die wij wilde bestellen waren er niet. Leer momentje om de volgende keer te vragen wat ze wel hebben – Que sales?
Toen we ‘s avonds terugliepen naar onze slaapplek, nog even een klein lokaal kroegje aangedaan. Puur voor de ervaring. Al gauw kwam er een local bij ons zitten die toch een aardig woordje Engels sprak. Na al zijn Engels te hebben ingezet liep hij naar de bar en bestelde een biertje voor zichzelf. De barman keek ons aan en vroeg om goedkeuring. Blijkbaar had deze man op onze rekening een biertje besteld. Fijn om te weten dat de locals communiceren. Tuurlijk vinden wij het geen probleem om een biertje te kopen of iets anders voor mensen maar als ze het zichzelf gaan toe eigenen is het een andere kwestie. Laat je trouwens niet afschrikken door de hoeveelheid mensen/jongeren die ‘s avonds laat in Havana op straat in donkere steegjes zitten. Dit zijn vriendelijke locals die de avond doorbrengen op straat doorbrengen met een rummetje. Wees dus niet bang.
Water is voor ons niet drinkbaar uit de kraan en dus zou je verwachten dat het niet zo moeilijk zou zijn om water te kopen. Overal was het water uitverkocht. Uhh, dit hadden we nog niet eerder meegemaakt. Primaire levensbehoefte zou je zeggen maar onze host vertelde dat dit de normaalste zaak van de wereld was. Bijkomstigheid, alle winkels waar we waren geweest verkochten allemaal wel Vitamine R(rum).
Slenteren door Havana
De volgende dag stonden we om half 10 voor de deur van Museo de la Revolución. In de Lonely Planet Cuba en de Rough Guide Cuba stonden lyrische teksten over dit museum. Eens te meer werd duidelijk dat het niet verstandig is om op bovengenoemde reisgidsen te bouwen. Wij vonden (alle 4) het museum tegenvallen en helemaal omdat om wat voor reden dan ook het niet mogelijk was om een gids te krijgen. Mocht je hier naartoe gaan dan moet je wel een aardig woordje Spaans kunnen want voor ons was het iets te moeilijk. Daarnaast is de opbouw van het museum niet volgens een duidelijke chronologische volgorde en gaat 90% over de helden van Cuba: Che Guevara, Fidel en Raoul Castro. Tuurlijk, deze heren waren erg belangrijk voor Cuba en de Cubaanse revolutie maar wij zijn ook geïnteresseerd in de overige geschiedenis. Ironisch, dit museum gevestigd is in het oude paleis van dictator Batista. Tijdens de Cubaanse revolutie is dit paleis onder vuur genomen en de kogelgaten zijn dan ook nog steeds zichtbaar en herinneren je aan deze bloederige strijd.
Old Havana
Het museum heeft ons ongeveer 2,5 uur kunnen boeien waarna we Old Havana te voet gingen verkennen. Old Havana is het gedeelte wat door UNESCO gesubsidieerd wordt om deze wijk op te knappen. Het contrast is dan ook erg groot met Centro Havana waar alles nog puur is. Wij vonden Centro Havana mooier dan Old Havana. In Old Havana zijn wel veel barretjes en kleine winkeltjes waar je het een en ander kunt kopen en het dus ook een stuk drukker is met toeristen. Hier vind je de typische Cubaanse vrouwen met een sigaar in de mond en felle kleding. Ben je er wel van bewust dat wanneer je een foto van hen wilt maken je daarvoor moet betalen.
Mojito time!
De volgende dagen hebben we zoals altijd, lekker gewandeld om de stad te verkennen, een taxi collectivo naar onze volgende plek gefixt (Viñales) en mojitos gedronken op straat. We waren eigenlijk opzoek naar een plek om te eten totdat we op straat een man zagen die mojitos aan het maken was. We waren net te laat want de eerste 100 mojitos waren gratis. Dat was ook wel te merken aan de mannen die om deze tafel/bar hingen. We besloten om hier onze eerste echte Cubaanse mojito te nuttigen. Na een hele dag lopen, zweten en dingen bezichtigen gaat dat er lekker in! De ober vond het zo leuk dat wij bij hem drankjes bestelden dat hij voor ons een echte Cohiba (sigaar van ongeveer 18$) op stak. Al niet veel later kwam er een vrouw naar ons toe gelopen met de vraag of wij voor hun zoontje, die op straat aan het spelen was wel melk wilden kopen. Dit lijkt onschuldig maar is een bekende manier om mensen op te lichten ook bekend als de melk scam.
In Cuba krijgt de bevolking veel van de staat zoals, educatie, gezondheidszorg, voedselbonnen (Libreta de Abastecimiento ) maar ook gratis melk voor kinderen tot 6 jaar, gratis taart voor verjaardagen tot 15 jaar en nog veel meer dingen. Wanneer je met ze naar de winkel gaat en deze aankoop doet dan gaan zij, zodra je uit beeld bent, terug naar de winkel en delen het geld wat jij hebt uitgegeven met de winkel eigenaar. Uitkijken dus. Deze scam wordt ook veel toegepast in Cambodja.
Toeren in een oldtimer
Je ontkomt er niet niet aan: oldtimers. Het zijn er ontzettend veel en 99% van alle oldtimers die in Cuba rijden zijn niet meer orgineel. Tijdens het Amerikaanse handelsverbod was het voor de Cubanen onmogelijk om de juiste onderdelen te krijgen voor hun auto’s. De meeste auto’s zijn dan ook gepimpt met Chinese onderdelen. Met name de motoren zijn vervangen door oude stinkende diesels wat een ontzettende afbreuk doet op de charme. Wij vonden het wel ontzettend mooi en uniek om deze oude auto’s te zien en het verbaasde ons dat zelfs de politie nog gebruik maakte van oude politiebusjes.
Bij Parque Central zijn ontzettend veel Jineteros (Hi-ne-te-ros: mensendie ronselen) die je vragen of je mee wilt in een oude auto. Na stevig onderhandeld te hebben en de juiste kleur te hebben gekozen, wat nogal belangrijk was, waren we onderweg! Een uur lang bracht de chauffeur ons van de ene plek naar de andere en zagen we de stad vanuit een heuse Chevrolet.
De volgende dag stond de taxi collectivo (oldtimer) klaar op het afgesproken tijdstip om de 3,5 uur durende tocht van Havana naar Viñales te maken. Afscheid genomen van Licet en Peppe en met een lijst vol Casas door heel Cuba, die wij hadden gekregen van Licet, gingen we met zijn 4-en op pad.
